ژئوپارک جهانی قشم در غرب این جزیره زیبا واقع شده که به عنوان اولین و تنها ژئو پارک خاورمیانه در سال ۲۰۰۶ در یونسکو به ثبت رسید و ایران نیز به خاط همین موضوع یکی از شش کشور صاحب ژئو پارک در قاره پهناور آسیا شناخته شد و امتیاز گرفت. اینجا یکی از منحصر به فردترین ژئو پارک های جهانه که به دلیل قرار گرفتن در کنار سواحل زیبای خلیج فارس و جنگل دریایی حرا به پارک زمین شناسی ایران تبدیل شده. وجود مجسمه های طبیعی و نقش برجسته های پراکنده، چین خوردگی ها و کوه های شگفت آور، سطوح تخت و صفه ها در ارتفاعات، ستون های حاصل از عوامل فرسایش، برجستگی ها و فرورفتگی های به وجود آمده از هوازدگی، مخروط افکنه ها و قطعه های فرو افتاده در پای ارتفاعات، کوهسرها و هیکل های که به دست هنرمند طبیعت پدید آورده، تندیس های اعجاب آوری که در شکل هایی مثل لاک پشت، سگ، مارمولک، اسب آبی و یا حتی چهره آدمی در حالت خشم و فریاد، پدیده های زمین شناسی نادر و بی مانندی هستند که هر یک به تنهایی جذابیت و زیبایی خاص را در منطقه گردشگری قشم بوجود می آورد.
در امتداد درازای جزیره قشم ، رشته کوهی قرار گرفته که ارتفاع آن به ندرت از سیصد متر تجاوز می کند. طول این رشته کوه که از شرق به غرب در سراسر جزیره کشیده شده است. تقریباً مساوی با طول قشم و در حدود یکصد و ده کیلومتر است.
کوه های قشم وضعیت و شکل کاملاً ویژه ای دارند. این کوه ها از لایه های رسوبی افقی و موازی تشکیل شده اند به گونه ای که پی گیری لایه های مختلف کوه در سراسر جزیره کاملاً ممکن است. تنها در دو نقطه، به دلیل حضور گنبدهای نمک ، ترتیب و شکل قرارگرفتن لایه ها از حالت افقی خارج شده است. در بخش غربی جزیره که گنبد نمک (کوه نمکدان) قرار گرفته، ارتفاع این لایه ها در اثر فشار گنبد افزایش یافته و به ۳۹۵ متر رسیده است. در بقیه ارتفاعات جزیره بلندی کوه ها در حدود دویست متر است. در بلندی این ارتفاعات دشت های کاملاً مسطحی قرار دارند که پوشش گیاهی بسیار خوب نیز دارند (مانند منطقه موسوم به بام قشم که درختان کهنسالی در آن وجود دارد). اطراف این کوه ها را دیواره های بلند قرار گرفته اند که در اثر باد و باران و دریا فرسایش یافته و شکل های بدیعی به وجود آورده اند. دشت ها، دره ها ، سواحل و کوه های جزیره هم وضعیتی یگانه و کم نظیر از نظر پوشش گیاهی، حضور حیات وحش و وجود پدیده های نادر زمین شناسی دارند. بخش غربی جزیره قشم از بیشترین زیستگاه های با ارزش برخوردار است و پدیده های زمین شناسی بسیار زیبا، بی نظیر و عظیم در این بخش جزیره به وفور دیده می شود. در این بخش از جزیره علاوه بر گونه های گیاهی و جانوری زیبا ، کمیاب و در خطر انقراض که در سطح ملی و همچنین جهانی از ارزش بیشتری برخوردار ند. پدیده های زمین شناسی نادر و بی مانندی نیز وجود دارند که هر یک به تنهایی جذابیت و زیبایی خاص دارند.
در سال ۲۰۱۶ میلادی، در پایان دویست و یکمین نشست شورای اجرایی یونسکو، ۸ ژئوپارک جدید از کشورهای ایران، مکزیک، چین، اسپانیا، فرانسه و کره جنوبی به عنوان ژئوپارک های جهانی یونسکو اعلام شدند. بنابراین ژئوپارک قشم که در سال ۱۳۸۵ برای نخستین بار عضو شبکه جهانی یونسکو شده و در سال ۱۳۹۱ از این شبکه خارج شده بود، با تلاش های شبانه روزی جامعه محلی، کارشناسان و مدیران و با حمایت کامل مدیریت عامل سازمان منطقه آزاد قشم موفق شد دوباره به این عنوان ارزشمند دست یابد.
